ادامه دوره رضاشاهی

سلام

با تشکر از دوستانی که به بنده اظهار لطف کرده بودند وبا اجازه  به ادامه مطلب می پردازم:

ادبیات کارگری تقربیا با مشروطیت آغاز شد ولی حکومت رضاخان اجازه رشد به آن نداد.البته این گونه ادبیات هیچگاه درایران رشد نکرد و یکی از مهمترین عوامل آن نظام حکومتی رضا شاه بود که زمینه های رشد ادبیات کارگری را ازبین می برد وسرکوب می کرد ادبای رسمی به این موضوع نپرداختند وآن را در اشعارشان مطرح نکردند.

از نظر تکنیکی زبان این دوره متنوع تر وپخته تر است و علت آن رواج مباحث مربوط به دستور زبان وتصحیح ونشر متون می باشد.زبان شعر شعرای این دوره مثل فرخی بسیار پخته وسنجیده است و گرایش به عامیانه گویی خیلی کم شده است.

 یکی از مسائل مهم این دوره تغییرات مربوط به فرم است .در این دوره فرمهای جدیدی علاوه برآنچه که در دوره مشروط رایج بود وجود دارد.

شعر راز نیمه شب محمد مقدم از اولین کوششها برای گفتن شعر سپید است .در روزنامه ها ونشریات ترجمه اشعار فرنگی مثل دریاچه لامارتین با عنوان شعر منثور به چاپ می رسیده است.با این حساب شعر سپید چیزی نیست که با شاملو شروع شده باشد و این حرکت قبل از اوبه وجود آمده لاهوتی نیز شاعری است که در این زمینه کارهای مهمی انجام داده است.

تلاش نیما در این دوره بود ونتیجه تجربیاتش را هم در آخر این دوره به چاپ رسانید.تندر کیا نیز مدعی است که قبل از نیما برای تغییر در قالب شعر فارسی اقدام کرده اما شعر او عاری از زیبایی است اما در هر صورت حرکت به سوی نو آوری داشته است.

در این دوره ادبیات تعلیمی خواسته حکومت رایج می شود .پس از سقوط رضا شاه دوره خاصی ایجاد می شود که  سرشار از تحول است و این تحول به ادبیات هم راه پیدا می کند. 

دوره رضا شاهی

سلام

به گفته یکی از عزیران وبلاگ من شده کلاس درس!البته حق با ایشان است شاید من کمتر به آنچه که مرسوم در وبلاگ است پرداخته ام اما فکر می کنم که قبل از هرچیز باید از این میدان استفاده کنم و انچه را حس می کنم کمتر به آن پرداخته شده بیان کنم !

نسل جوان ما درگیر مشتی الفاظ به نام شعر و ترانه شده و با ریشه قطع ارتباط کرده و هرچه به دهانش می آید به عنوان شعر میگوید وهرچه به گوشش می رسد به عنوان شعر می پسندد(البته دراین بین شعرای توانایی هم داریم اما اکثریت در دست عده دیگر است ظهور نامیمون کسانی مثل محسن نامجو در عرصه شعر وموسیقی به علت همین جو حاکم است!) با خودم گفتم شاید که آشنایی با شعر ادوار نه چندان دور در این شرایط قحط الغزل بی تاثیر نباشد!
تا یار که را خواهد ومیلش به که باشد...

و اما ادامه کلاس درس!؟!؟!؟!

دوره رضا شاه

(1300-1320)

چهره های مهم این دوره فرخی یزدی،بهار،لاهوتی ،یحی دولت آبادی،پروین اعتصامی ،نیما،یاسمی،صورتگر،شهریار،رعدی ومسعود فرزاد هستند

انتقادی که درشعر این دوره نسبت به شرایط حاکم وجود دارد سطحی است وصراحت و تندی کلام عارف وعشقی و بهار در آن دیده نمی شود آن هم به دلیل این است که رژیم اجازه این کار را نمی دهد اما شعر فرخی یزدی لاهوتی وحتی نیما را می توان نوعی ادبیات زیر زمینی محسوب کرد .البته نیما هیچگاه مستقیما در این باب حرفی نزد ولی اشعارش پر از انتقاد بود.در این دوره ادبای رسمی موجوداتی سطحی خود فروخته وحتی بی وطن هستند.بهار در تبعید،ایرج مرده،عارف در همدان به حالت زندانی درآمده وعشقی هم ترور شده!

می توان گفت فرخی تنها شاعری است که از یک جهان بینی ثابت برخوردار است.

وطن پرستی در این دوره به گونه ای افراطی است. در دوره مشروطه وطن به معنی ایران است اما با حالتی کاملا اسلامی اما در این دوره نوعی وطن پرستی افراطی شیوع پیدا میکند وبه نوعی مفهوم قومیت مطرح می شود ونوعی عرب ستیزی در این اشعار به چشم می خورد.مثلا شاعری ناشناس که از سادات هم بوده است چنین می گوید:

یا رب عرب مباد و دیار عرب مباد

این مرز شوم و مردم دور از ادب مباد

هرچند نسبتم به بزرگ عرب دهند

گویم کسی چو من به عرب منتسب مباد!

در صورتی که در دوره قبل سید اشرف حسینی نسیم شمال چنین می گوید:

مردمان طعنه زنندم که مده دل به عرب

به عرب چون ندهم دل که محمد عرب است

ادامه دارد...